बुटवल : गुल्मीको मदाने गाउँपालिका १ अग्लुङका नारायण घर्तीको बाल्यकालदेखिकै रुचिको क्षेत्र हो ‘गीतसंगीत’ । चार÷पाँच वर्षको उमरदेखि उनीसँग गीत गाउँने प्रतिभा थियो । भविष्यमा कलाकार बन्ने उनको सपना थियो । ६ वर्षको कलिलै उमेरमा उनले आमा गुमाए । २०५० साल जेठ ३ गते आमा तिलकुमारी घर्तीको भीरबाट लडेर निधन भयो । सानै उमेरदेखि आमाको मायाँ पाउनबाट घर्ती बञ्चित भए । स्व.जननेता मदन भण्डारी र जीवराज आश्रित दासढुंगा दुर्घटना हुँदाको दिन र आमाको निधन संयोगबस उसै दिन थियो । घर्तीलाई हरेक वर्षको जेठ ३ गते दासढुंगा दुर्घटनाको देशभर चर्चा सुनिरहँदा आफ्नी स्व. आमाको निधनको घाउले पिरोल्छ ।
आमाको मृत्युपछि घर्तीले गीतमै ‘आमा’ शव्द मिसाएर गीत गाउन थाले । हरेक गीतमा उनले आमालाई सम्झने शव्द मिसाउथे । आफँै सृजना गरेर गीत गाउन थालेपछि उनप्रति गाउँलेहरुले अझ बढी मायाँ दिन थाले । उमेर बढ्दै जानथालेपछि गाउने कलामा अझ निखरता थपिदै गयो । कलाकारिता क्षेत्रलाई उनले डग्मगाएनन् ।
विद्यालयस्तरमा हुने सांस्कृतिक कार्यक्रममा घर्तीले जहिल्यै भाग लिने गर्दथे । तर, दोस्रो स्थान कहिल्यै हुन परेन् । पढाईकै शिलशिलामा उनले विद्यालय र गाउँघरमा हुने सयौँ सांस्कृतिक कार्यक्रममा भाग लिएका छन् । सवैमा प्रथम स्थान हासिल गर्दथे । सवै प्रतियोगितामा प्रथम हुँदै गएपछि उनमा अझ उत्साह बढ्दै गयो । एसएलसी सम्मको पढाई घर्तिले गाउँकै अग्लुङ मावीमा पढेका हुन् । त्यसपछिको उच्च शिक्षा पढ्न बुटवल बहुमुखी क्याम्पस झरे । बहुमुखीमा भर्ना भएपनि उनले नियमित कक्षा गुल्मीको तम्घासस्थित रेसुंगा बहुमुखी क्याम्पसमा पढे ।
रेसुंगा बहुमुखी क्याम्पसमा विभिन्न पार्टीका विद्यार्थी संगठनहरुले आयोजना गर्ने लोकगीत प्रतियोगितामा घर्तीले भाग लिने गर्दथे । त्यहाँ पनि उनी दोस्रो स्थान भएको अनुभव छैन् । तीन विद्यार्थी संगठनहरुले संयूक्त रुपमा आयोजना गरेको जिल्ला स्तरीय लोकगित प्रतियोगितामा घर्ती प्रथम भए । जिल्ला स्तरीय प्रतियोगितामै प्रथम भएपछि उनमा हौसलाको सिमा रहेन् । यसले पनि कलाकारितामा निरन्तर लाग्न थप प्रेरणा मिल्यो । जिल्ला प्रथम भएपछि उनलाई सदरमुकाम तम्घासमा परिक्रमा समेत गराइयो । बुटवल बहुुमुखी क्याम्पसमा घर्तीलाई लोकगित प्रतियोगितामा प्रथम भएको भन्दै भर्ना शुल्क र पुस्तकालयको शुल्क निःशुल्क गरियो ।
आइए सम्मको पढाई बुटवल बहुमुखीबाट सकाएपछि घर्ती माथिल्लो तहको पढाईका लागि काठमाण्डौँ छिरे । महेन्द्र रत्न क्याम्पसमा स्नातक तहमा भर्ना भए । गायन क्षेत्रमा जति प्रतिभा थियो पढाईमा पनि उनी त्यत्तिकै तेजिला हुन् । राजधानीमा छिरेपछि उनले आफ्नो कलाकारिता क्षेत्रलाई फराकिलो बनाउँदै लैजाने सोँच बनाए । दोहोरी साँझमा काम गर्न थाले । पढाई र कोठाभाडा खर्च व्यवस्थापनका लागि पनि उनी दोहोरी साँझमा काम गर्न थालेका हुन् । गायन र बाद्यवादनमा घर्तीको विषेश रुचि हो । तीन दर्जन बढी दोहोरी साँझमा घर्तीले काम गरे । ०६१ सालदेखि ०६६ सालसम्म उनले दोहारी साँझमा काम गरेका हुन् ।
कलाकारितासँगै घर्तीसँग सरकारी जागिर खानेपनि इच्छा थियो । तर, लोकसेवाकै लागि भनेरै उनी मरिहत्ते चाँहि गरेनन् । दोहोरी साँझमा काम गर्दै लोकसेवाका पुस्तकहरु पढ्दै गए । गाउँदै नायव सुव्वा (नासु)को तयारी गरेका घर्तिले पहिलो प्रयासमै नाम निकाल्न सफल भए । त्यसपछि उनको यात्रा मोडियो । उनी सरकारी जागिरे बने ।
नायव सुव्वामा अन्तरवार्ता दिँदा उनले आफ्नो परिचयसँगै गीत संगीतमा पनि रुचि भएको सुनाएका थिए । काठमाण्डौँको दोहोरी साँझमा काम गर्छु भनेपछि अन्तरवार्तामै उनलाई गीत गाएर सुनाउन भनियो । तर, घर्तीले आफ्नो प्रतिभालाई लुकाउन चाहेनन् । त्यहाँ पनि उनले गीत गाएर सुनाए । त्यसबेला उनले,‘बर्बर आँशु खसे, म रुँदा बगेको आँशु भेलले बगाउँदा निष्ठुरी मायाँलु जोगिएर बसे’ गित सुनाएका थिए । नासुको अन्तरवार्ता दिन गएका घर्तीले अन्तरवार्ताकारसामु गीत गाएर केही क्षण कोठालाई संगीतमय समेत बनाएपछि धेरैले आश्चर्य मानेका थिए । मेलापातदेखि विद्यालय, दोहोरीसाँझदेखि लोकसेवा अन्तरवार्ता दिँदासम्म उनको गायन यात्रा रोकिएन् ।
०६६ साल पुसमा नायव सुव्वामा नाम निकालेपछि उनी उच्च अदालत जनकपुर पोष्टिङ भए । चार वर्ष उतै कार्यरत भए । नीजामती क्षेत्रमा प्रवेशपछि उनको गायन क्षेत्रमा पूर्ण विराम त लागेन तर पहिलेको जस्तो निरन्तरता भने दिन सकेनन् । नीजामती क्षेत्रमा प्रवेशसँगै घर्तीले माथिल्लो तहको तयारी गरे । चार वर्षपछि ०७० साल भदौमा शाखा अधिकृतमा नाम निकाले । हाल उनी अधिकृत पदमै कार्यरत छन् ।
कोरोनाले मुलुक लकडाउन भएपछि ठप्प भयो । यही समयलाई सदुपयोग गरी घर्तिले आफ्नो गायन प्रतिभालाई आम श्रोता र दर्शकसामु ल्याउने सोँच बनाए । दशैँ नजिकिदै छ । धेरै नेपाली यूवाहरु घरखर्च धान्नकै लागि विदेशीभूमीमा छन् । कोरोनाले उनीहरु घर फर्किन पाएका छैनन् । नेपाली यूवाहरुको वास्तविक पीडालाई समेटेर घर्तिले ‘परदेशी’ बोलको गित निकाले । नेपाली यूवाहरुको वास्तविक पीडा झल्किने गरी गीत सार्वजनिक गरेपछि धेरैले रुचाएका छन् । दशैँमा आमाको हात खाली र विदेशी भूमीमा छोराहरुले भोगेको पीडा गीतमा समेटिएको छ । घर्तीको एकल आवाजमा सार्वजनिक भएको परदेशीमा लय गोविन्द न्यौपाने र म्यूजिक एरेन्ज रामचन्द्र चन्दले गरेका छन् । ‘सानैदेखि संगीतप्रतिको मोहलाई आज आएर सार्थक बनाएको छुँ’,३४ वर्षिय घर्तीले भने,‘म परदेशी धेरैले मन पराउनुभएको छ, लगत्तै तिहार सम्वन्धी गीत निकाल्ने तयारी गरेको छुँ ।’
हेर्नुहोस् म परदेशी भिडियो :
.jpg)